Minggu, 20 Oktober 2013

I KASIAPA KEPUH




I KASIAPA KEPUH

Om swastiastu

Para dewan juri sane baktinin titiang
Para diaksa miwah uleman sane wangiag titiang
Para pamilet pacentokan sane tresna sihin titiang

Eh timpal-timpal maije malu demen masatua?amun demen pirengang gih!

Eh timpal-timpal nawang punyan kepuh?punyan kepuhe ento tongosne ditegale,punyane gede ,tegeh turmananing bek misi mentul-mentul di punyane cara nyonyo......!

Nah timpal-timpal ajak makejang jani dingehang satuane gih!

Ada kone katuturan satua I kasiapa kepuh.
Katuturan ada kone I kasiapa kepuh,ane mentik di tegale linggah,punyane gede turmaning tegeh ngalik nyujus langit.carangnyane i par ngarem puyak sakewala gobanyane layu dudus,awak nyane telah metatu turmaning don nyane ligir.
Kaceritayang di carangnyane i kasiapa kepuh liu ada kedis ane ngetis turmaning masebun ditu luiri:goak,nawang goak?awak ne gede,bulune selem turminyine:gok....gok....gok,ditu masih ada kedis blatuk,nawang blatuk?ane munyine kene to apa tok....tok....tok,keto...!ditu ada masi kedis kukur,tuu-tuu,jelatik,sang sia,miwah sane lianan.
Sedek dina anu masan panes mapi I kasiapa kepuh sedih turmaning nyelselin padewekane:

Lacur titiang manu madi
Nyrewedi mana di taru
Wenten manten ne nyengkalen
Tan luputin panca baya

Uduh ratu sang hyang bparama kawi,napi puaran titiange maurip,dados setate manggihin kebiah paran,tan surud-surud i manusa nunjel,mabak,nyakitin padewekan titiange ratu suryanin titiangring dija minab kirang pangubaktin titiange.
Keto pariselselne I kasiapa kepuh sekan caning kedis ane ada ditu pada kapiolasan teken i kasiapa kepuh ditu lantas I goak mapajar!ih cai kasiapa kepuh suud monto cai maselselan,jani wake sumanggup nulungin paukudan caine.
Keto munyine goak turmaning masaut I kasiapa kepuh:duh cai goak.....,tulu sang pesan nyen legan caine teken wake!buin mani yen nyak sadia wake seger kadi jati mula,wake tusing ngengsapang pitresne caine!keto pesautnyane I kasiapa kepuh

Eh.....eh.....to dadi bengong!nyanan mati siap seleme!engken tugtugan mesatuane?nah lamun keto dingehan geh

Gelisin satua enggal jani I goak nyadia nulungin i kasiapa kepuh,ditu ia ngalih sakancang bangke ane berek luir ipun tendas,batis,basang tur kakeberang kagantung di carang I kasiapa kepuh.benyehnyane paketeltel ulung katanahe

Buin manine sedek tengai tepete I rare angon pada ngungsi bongkol I kasiapa kepuh bakal ngetis tengkejut i pun ningalin bek ada bebangkaan paseranting turmaning mabo bengu!sami pada nekep cunguh tur wek.......wek.......wek kautah-utah tumuli malaib sasukar ento tusing ada manusa ane bani majelawatan,turmaning ngetis ditu.makelo-kelo rob punyannyane I kasiapa kepuh,carangnyane ngerempayak turmaning donyane ngerimbun.

Caritayang jani I goak mapajar teken I kasiapa kepuh!ih cai I kasiapa kepuh jani wake bakal masebun tur maning mataluh dini pangidih wakene apange cai nyaga taluh wakene apang tusing kanti amaha teken I lelipi!masaut I kasiapa kepuh!ih cai goak eda cai sumanangsaya tekening wake,wake sumanggup nyaga taluh lan pianak caine!keto pesautnyane I kasiapa kepuh.

We.....we to dadi kiap adi megadang ibi sanja?pasti mabalih sule kanti peteng!enken tugtugang tiang mesatuane?nah men keto jani tugtugang tiang mesatuane!

Sedek dina anu ada kone lelipi ane bedak,layah nuut punyane I kasiapa kepuh,turmaning malilit di carangne,laut matakon!
Ih iba kasiapa kepuh nyen ento ngelah taluh ajak panake ane ada di sebune ento?masaut I kasiapa kepuh!ene taluh I goak!masaut biin I lelipi nah amun keto luwungan taluhe ne baang i cang,sedeng luwunge basang i cange layah!masaut buin I kasiapa kepuh da......da......da juange taluhne I goak nyanan i cang salahange teken I goak ......karane i pidan Ia suba nulungin I cang!keto sautne I kasiapa kepuh ngejer!

I lelipi kedek ngakak...kok...kok...kok...kok!Ih iba kasiapa kepuh yen ibe tusing ngemaang taluhe ne!sing buungan iba lakar geseng wake kanti dadi abu!apang cai nawang !kai  ne suba banas pati raja!yen cai maang kai amah-amahan ane jani!pitresnan ibane lakar wales kai baan pitresnan aidupan!turmaning bakal gebag kai kayang kawekas.reh kai luwining mawisesa tan patanding dijagate.buine tusing sedeng cai masawitra teken I kedis goak!reh ia mula kedis nista joh pesan tandingane teken kawisesan kaine.

Mara keto munyine I lelipi kapineh baan ipun I kasiapa kepuh!yen keto luwungan masawitra ngajak I lelipi bandingan teken I goak!

Kacerita jani I lelipi suba masawitra ngajak I kasiapa kepuh turmaning ditu kaserahang makejang taluh I goak kanti kapanaknyane teken I lelipi turmaning lantas amaha!lege pesan kenehnyane I lelipi maan tetedan.

Sedek dina anu I goak teke maincegang di carang I kasiapa kepuh ditu Ia tengkejut nepukin sebunyane uug,taluh lan pianaknyane telah!ngencolang ipun matakon !ih cai I kasiapa kepuh nguda sebun wakene uug turmaning taluh lan pianak wakene telah?

Masaut I kasiapa kepuh:ih iba goak apang iba nawang unduk sebun ibane uug,taluh lan pianak ibene amaha teken I lelipi wake ane ngemaang!
Wake sing suka mesawitra teken buron nista buka iba!jani wake suba ngelah sawitra I lelipi,ane sakti mawisesa turmaning tusing ada nandingin di jagate!
Keto pesautnyane I kasiapa kepuh ditu lantas I goak masaut bangras:ih iba I kasiapa kepuh dadi ati iba nguluk-nguluk wake!uli kebe ban iba ngawales pitrasna wake!sakewala de nen iba marasa kendel di kenehe!sakewala ingetang pesan nah sekancan sang manumadi tan luput tekenin karmapala ala ulah ala tinemu ayu kinar di ayu pinangih!yen luung pareilaksanan caine luung ane tepukin cai jani jele pari laksanan caine sinah kaseng kalan ane bakal tepukin cai!keto pemadbadne I goak teken I kasiapa kepuh turmaning ipun makeber ngalih tongos masebun di punyan kyune ane lenan.

Ceriyang mangkin ring puri wanwadesa!ida sang prabu mangsalia sedeng ngawentenang paperuman,sane maosang indik pikobete sane nibeni panjak.indik ipun I lelipi gede sane maumah dibonkol I kasiapa kepuh sane setate mencanen I manusa miwah buron sane upapira.ring paparuman punika sampun ka sungkemin jagi pacang ngematiang I lelipi punika antuk nuljel umahnyane.

Gelisin satua enggal suba panamaya galah ida sang prabu kairing baan bau danda tandamantri,sareng i panjak sampun seregep sarwa senjata miwah saang ngungsi genahnyane I lelipi!sesampune rauh irika I kasiapa kepuh ke iter olih I panjak!saangnyane kadugdugin turmaning kegenahan ngiterin bongkol I kasiapa kepuh laut kanyitin!apine mengabar-abar murub sayan sue sayan ngedenan,turmaning ngamedalang panes bara!I lelipi dengak-dengok di guokne kepanesan tusing nyidayang pesu,pemutputne ipun mati.
Di subane I lelipi mati ida sang prabu nitahang panjakne apang ngebah I kasiapa kepuh apang tusing ada buin lelipi ane maumah ditu.ditu lantas panjake sami ngandik turmaning ngebah I kasiapa kepuh!pemutputne I kasiapa kepuh ngemasin mati.

Inggih wantah kadi asapunika satuanyane I kasiapa kepuh mungguingsuu semahnyane satuane punika:

Kapertama:pineh-pinehin malu satonde malaksana!eda kadropon ngugu munyin anak ane ngeranayang i raga nemu sengkala.

Kaping kalih:sesamen maurip i raga patut bisa saling asah,asih,asuh paras,paros salunglung sabayan taka.

Kaping tiga :i raga patut bisa miara tur ngupepira sarwa sane wenten ring jagate mangda gumanti presida lestari.

Eh timpal-timpal ajak makejang engken satuane luung?nah jani kanggoang amonto dogan malu tiang masatua.ingetang denyen timpal-timpal ngengsapang malajah gih.

GOAK MAMALING KUUD, SATWA BAWAK SUBA SUUD

Om santi....santi.....santi om








I YUYU MISI ENJEKAN KEBO DITUNDUNE

Om swastiastu

Para dewan juri sane baktinin titiang
Para diaksa miwah uleman sane wangiag titiang
Para pamilet pacentokan sane tresna sihin titiang

Titiang puniki wantah pamilet saking gugus 1 Dalung jagi pacang mesatua bali sane mamurda I YUYU MISI ENJEKAN KEBO DITUNDUNE

Ada kone katuturan satua I Yuyu misi enjekan kebo di tundune!

           Katuturan dugase malu kone I Lutung ngajak I Kekua masawitra melah pesan sakewala I Lutung pepesan pesan suba kena kauluk – uluk baan I Kekua. Sedek dina anu I lutung ngajak I kekua masemaya bakal ngemaling biu di abiane I Pekak Dukuh . Suba panemaya galah lantas majalan I Lutung ngajak I Kekua ketegalne I Pekak Dukuh.

Gelisin satua enggal suba kone I Lutung ngajak I Kekua neked di abiane I Pekak Dukuh turmaning girang makada nepukin buah biune kuning- kuning sedeng nasak laut I Lutung mapajar tekaen I Kekua : Ih Cai Kekua cai dini nyaga di beten punyan biune, Icang ja ane menek ngalap biune ento.Ditu lantas I Lutung makecog ka punyan biune, laut biune kaempok sakabulih, kapelutin tur kaamah, suba buin ia ngempok biune peluta laut amaha, kulitne kaentungan, ketanahe. Ditu lantas I Kekua mamunyi : Ih....ih...ih...Lutung ulungin ja icang biu abulih ! basang icange suba layah, masaut I Lutung : Nah antosin ja malu binjep baangaya, makelo kone I Kekua ngantosin di beten punyan biune, sing masi kaulungin teken I Lutung.Sedeng itepe I Lutung ngamah biu, saget teka I Pekak ngaba arit . Nepukin I Pekak dukuh teka I Kekua macelep dibeten tengkulake,nepukin I Kekua macelep dibeten tengkulake, I Lutung magending,
         Keto gendingne I Lutung dingehe teken I Pekak Dukuh, ditu ia mapineh- pineh, yen keto gendingane I Lutung,sinah ditu ada I Kekua di beten tengkulake.Laut I pekak dukuh maekin punyan biune,laut ngungkabin tengkulake tepukina ditu ada I Kekua. Turmaning kajemak tur kaaba mulih, celepanga beten guungane turmaning pejanga delod paone.Ditu I Kekua pedih : Nah.....Iba lutung dadi ati iba nguluk – nguluk wake, sakewala da nen iba merasa kendel, buin mani iba bakal kena karmane padidi.Keto pariselselne I Kekua.
         Gelisin satua enggal dipondok I Pekak dukuh ngorin cucune niluh kancrung kapeken meli basa lakar nampah I Kekua anggona lawar, mara keto dingeha kone munyine I Pekak dukuh keto teken I Kekua,ditu ia sedih nyelselin padewekan:
Uduh ratu Sang Hyang Parama Kawi, dados sapuniki sane panggihin titiang, dadi ati I lutung nguluk – nguluk titiang, tan buungan titiang ngemasin mati, Ratu....Suryanin titiang, Icenin titiang pamargi mangda prasida titiang ngelidin bayane punik.
        Mara keto pariselselne I Kekua, saget teka I Lutung: kruet.....kruet...kruet maekin I Kekua, turmaning mapajar : Ih Kekua,to....too... cai suba gaenanga basa teken I Pekak dukuh, sing ja buungan cai bakal tampaha,turmaning anggona lawar.Laut I Kekua masau: Ih...Lutung,tusing saja cara munyin caine, apang cai nawang wakene nak bakal antenanga ngajak cucune pekak dukuh, to....to...to....sing not cai,I Pekak dukuh ngae basa, nak bakal anggona ngae upakara, banten pesakapan kaine.Mirib ne pula paduman wakene maan nganten ngajak anak luh jegeg. Mara keto munyine I Kekua,kapineh baan I Lutung: Beh demen pesan atine I Kekua maan nganten ngajak anak luh jegeg, paling melah iraga ane nagih teken I Kekua,apang baanga nganten ditu ia masau alus banban : Ih ....adi kekua,iraga suba matimpal uli nguni, jele melah bareng _ bareng, jani yen tuah adi lega baang ja beli nyilurin dewek adine apang beli taen ngerasanin nganten.Buin mani durinan adi bakal baang beli masi duman.Keto munyine I Lutung mamelas teken I Kekua.
           I Kekua kedek dikenehne kerana merasa ngenen pangindrajalane teken I Lutung, turmaning masaut: Nah Beli lutung, yen suba sanget keneh beline bakal nganten, icang nyadia ngemang beli. Ditu lantas I Kekua masilur. Jani I Lutung ane matekep dibeten guungane,laut I Kekua malab turmaning gageson macemplung katukade.
           Gelisin satua enggal suba kone suud I Pekak dukuh ngae basa, laut tundena cucune nyemak I Kekua, jag ngencolang kone pajalane luh kancrung ngojog tongosne I Kekua matekep.Ditu ia tengkejut nepukin ada lutung kejengat kejengit matekep di guungane, turmanig ia gelur – gelur ngaukin pekakne, ningehin cucune gelur....gelur... I Pekak dukuh lantas maekin cucune turmaning mapajar :eng.....eng...engken luh gelur...gelur? masaut lauh kancrung,Pekak busan norahin nyemak kekua? Jani dadi lutung di dini matekap? Masau I Pekak dukuh: nah....sing engken.luwunagn bin luh....liunan jani iraga maan be,bandingan tekan bene I Kekua. Mara keto munyine I Pekak Dukuh kapineh bane I Lutung,ban ia suba kena kauluk – uluk baan I Kekua sing buungan jani deweke bakal mati tampaha teken I Pekak Dukuh. Keto pariselselne I Lutung,turmaning ia ngeka daya. Ditu I Lutung masemu sedih, yeh matane paketeltel...ngetel di tanahe turmaning mapajar: pekak....pekak....dukuh, satondene pekak bakal nampah tiang, ada pangidih tiange teken pekak,tiang ne tusing bisa mati matebek tekening sarwa sanjata, yen bakal ngematian tiang, bebed awak tiange aji duk, turmaning di ikut tiange gantungin biu aijas, apang ada bekel atman tiange. Ditu lantas I Pekak dukuh ngisinin pangidihne I Lutung, laut I Pekak dukuh mebed awakne I Lutung aji duk, ikutnyane kagantungin biu aijas,turmaning lantas kaenyitin eduke punika.
Makelo – kelo gede kone apine di awakne I Lutung, ditu lantas I Lutung makecos sig duur neb umahne I Pekak Dukuh, makelo – kelo telah kone puun umahne I Pekak dukuh tunjela tekan I Lutung. Disubane keto I Lutung laut macebur katukade ngilangin kebus awakne. Disubane keto mara Ia menekan diduur batune sambilang melut – melu biu. Kerana awakne I Lutung telah kebus ulian matunjel mawast jani kembung turmaning mesuang nanah.
           Ceritayang mangkin ring puri Ida sang prabu sedeng sungkan rahat, Irika ida ngutus parekane mangda ngerereh tamba, mangada Ida sang prabu gelis kenak, irika raris parekane gelis mamargi, ring tengin margi ipun manggihin I Lutung sedeng mespes nanah taluh butuhne, nahnahe ento lantas baanga parekane apang aturang ring Ida Sang Pabu.
           Gelisin satua enggal sampun kocap kenak Ida sang prabu sangkanin tamba ane aturanga teken I Lutung, irika raris Ida Sang Prabhu ngutus parekane ngerereh I Lutung mangda tangkil kapuri pacang kaicen upah.

Disubane I Lutung tangkil, Ida Sang Prabu ngandika : Ih....Iba lutung sawireh cai ane sida nyegerin manira,jani gelah bakal ngicen cai ngidih sekitan keneh caine,apa ja, mas,pipis, slaka,manik,bakal picang gelah.Ditu lantas I Lutung Maatur:
Yening palungguh I ratu sueca ring titiang, titiang jagi nunas cengceng acakep,kendang asiki, ayam asiki, asu asiki.keto pinunasne I Lutung,raris Ida sang prabu gelis mapaica. Disubane keto lantas I Lutung mapamit.
          Ceritayang jani suba peteng I Lutung magending di duur punyan kepuhe, kene gendingane: Sang prabu tuah belog,ngamah nanah taluh butuh akune.kruet...kruet....jedug – jedug,ceng – ceng – ceng, kaing, kaing,kaing. Sawireh seasi I Lutung magending keto kapireng  Olih Ida Sang prabu, Ida Kalintang Duka pisan,raris Ida ngawentenan sewamara jagi ngejuk I Lutung.sira ja sane mresidayang pacang kapaica upah marupa kebo teken pecut mas.
          Gelisin cerita makejang kone panjake tusing nyidayang ngejuk I Lutung. Ditu lantas I Yuyu ngajak I Udang bareng ngamiletin sewamara. Ditu ia ajaka dadua ngeka daya laut menek kapunyan kepuhe, ditu I Lutung apul – apulina,ajum – ajuma,sambilanga magending:
          Kacarita jani I Udang kapaica pecut mas, I Yuyu kapaica kebo olih Ida Sang Prabu raris Ipun mapamit.
Ditu kone kebine celepanga kesongne I Yuyu nanging tuara nyidayang sawireh kebone gede ditu I Yuyu masih bengkung nagih nyelepang kebone sambilanga magending :  seng sengan ,senssengan tanduk ibane,ditengah linggah, disisi cupit, sedeng itehe ia magending sambilanga matek – matek talin kebone, jek bakat enjekina kone tundun I Yuyu teken kebone. Sangkane kayang jani tundun yuyune misi enjekan kebo, nepukin I Yuyu enjekina teken kebone, I Udang kedek jumprat – jumprit: ah.....ah....ah....ngedikin ia I Yuyu kanti menek taine ketendasne, sangkane kayang jani udange matai dipolone. Tur majambot lantang ulian pecut mase pejanga di tendasne.

Inggih wantah kadi asapunika satuannyane I YUYU MISI ENJEKAN KEBO DITUNDUNE Mungguing sukseman satuane punik:

Kapertama : Pineh-pinehin malu satonde malaksana!eda kadropon ngugu munyin anak ane ngeranayang i raga nemu sengkala.

Kaping kalih: Sampunang pisan nyen iraga demen nguluk – nguluk timpal santukan karma palne pastika pacang kapanggih.

Kaping tiga : Iraga patut bisa saling asah,asih,asuh, paras – paros , salunglung sabayantaka.

Kapng Pat: i raga patut bisa miara tur ngupepira sarwa sane wenten ring jagate mangda gumanti presida lestari.

Eh timpal-timpal ajak makejang engken satuane luung?nah jani kanggoang amonto dogan malu tiang masatua.ingetang denyen timpal-timpal ngengsapang malajah gih !

Badung mangupura ngabas bet kepetang kirang langkung titiang nunas pengampura riantukan tambet titiange kalintang

Om santih....santih.....santih om






Tidak ada komentar:

Posting Komentar